یکی مهندس

با اینکه مسئولان همگی بر عادی بودن وضعیت اقتصادی کشور دارند و یا اینکه میزان مشکلات را جدی نمی دانند اما واقعیت این است که اقتصاد شکننده کشور ما در موقعیت مناسبی نیست. در کنار این وضعیت نامناسب که نمودار آن در تورم شدید و بیکاری بی سابقه در سی ساله اخیر کشور ماست طرح حذف یارانه ها هم برای کشوری مانند ایران هم یک الزام است هم یک خطر.

واقعیت این است که در طی اقلا” ?? سال اخیر کشور ما به دلیل مسایلی جدی که با تقریبا” همه دنیا داشته است فرصت خودسازی و رفع مشکلات خود را آنگونه که باید و شاید رانداشته است. نتیجه این عدم فرصت رشد اقتصادی در دو جنبه معضل ساز شده است. جنبه اول تامین زندگی جاری مردم بوده و جنبه دیگر پیش بردن برنامه های عمرانی است.

در اینکه حذف یارانه ها در هر اقتصادی مطلوب است شکی نیست اما نباید فراموش کنیم که همین حذف کردن یارانه ها هم اگر نادرست صورت پذیرد ارمغانی جز بدبختی برای مردم نخواهد داشت. اما شرایط موفقیت طرح حذف یارانه ها چیست؟

مهمترین شرط موفقیت آن است که درامدزایی ناشی از حذف یارانه ها موجب بزرگ شدن دولت و شرکتهای اقماری آن نباشد چون همین ساختارهای دولتی معمولا دارای رانتهای فراوانی هستند و مشکلات اقتصادی پدید می اورند و مانع توسعه بخش خصوصی هم میشوند. شرط دیگر قدرت کشور در تحمل بازه سخت حذف یارانه هاست. در واقع اگر این دو شرط رعایت نشود تنها نتیجه چنین طرحی کاهش توان خرید و رفاه مردم خواهد بود و این وسط دولت را متمول خواهد کرد.

حال اگر به هر دلیلی از یک حدی میزان تورم و بیکاری بالاتر رود آن موقع است که جامعه مانند اکنون دچار استعداد آشوب و بلوا میشود. البته این موضوع اساسا” نیازی به هدایت و سازماندهی اشوبها هم ندارد اما اگر واقعا” از سویی ساماندهی هم شود که اوضاع بدتر خواهد شد. باید قبول کرد که آشوبهایی که پارسال رخ نداد تا حد زیادی اساسا” مرتبط با انتخابات نبود و استقبال عمومی از آن زنگ خطری است که فریاد از نارضایتی عامه مردم به خصوص در مسایل اقتصادی و اجتماعی دارد.

امروز اعلام شد که طرح مبارزه با مفاسد اجتماعی از ماه اینده و همزمان با هدفمندی یارانه ها اجرا خواهد شد و فرمانده نیروی انتظامی هم تهدید کرد برخی قصد بر هم زدن امنیت تحت شرایط حذف یارانه ها را دارند بدانند که با آنها برخورد خواهد شد. هر دوی این موضوعات نشان دهنده این موضوع است که شانس رخداد این نوع آشوبها بالاست و نتیجه وضعی رسیدن کارد به استخوان مردم است. چیزی که اگر با تمهیدات اقتصادی و نه امنیتی حل نشود همان رویه های سال گذشته تکرار خواهد شد. رویه هایی که شاید تا کنون به این حد اعتبار بین المللی و داخلی را مورد سئوال قرار نداده بود. مسلما” حتی اگر جو امنیتی هم تقویت بیشتری شود اما نارضایتی اقتصادی به طرز بیحسابی بالا رود ممکن است رخدادهایی پدید آید که کنترل آنها ساده نباشد چون توسل به زور و کشتن خیابانی از مهمترین عوامل گسترش بحرانهای داخلی است که اگر چند بار پیوسته تکرار شود دیگر سیل جمعیت را هیچ نیرویی متوقف نخواهد کرد.

لازم است در شرایط کنونی مسئولین با حربه های اقتصادی و نه تاکید بیش از حد روی مسایل امنیتی به فکر کم کردن آلام مردم باشند. مردمی که به امید بهبود اوضاع خود انقلاب کردند و به گواه تاریخ بیش از هر حکومتی دیگر برای آن هزینه داده اند و محق اند که مدام در تنش نباشند.

نکته جالبتر اینکه در طی سالهای اخیر ما همه سیاستهای دولتهای غربی را که به توهین از آنها یاد می کردیم با شدت بیشتری در حال اجرا هستیم از مالیات گرفته تا یارانه ها و افزایش سن بازنشستگی. قصد ندارم بگویم این راه ها غلطند اما نباید فراموش کنیم که مانند همه چیزهای دیگر خیلی دیر اقدام کرده ایم و با سختی هم پیش میرویم. باید باور کنیم که با دیدگاه های گذشته خود و برخی دیدگاه های فعلی فرصتهای بی شماری از چنگ اقتصاد ما رفته و میرود و روز به روز برای نجات این اقتصاد بحران زده دچار دردسر بیشتر می شویم.